Hạt cơm (hay mụn cóc) do một loại chủng virus có tên là Human Papilloma Virus (HPV) gây ra. Phương pháp dân gian thường được ưa chuộng hơn đối với bệnh lý này, mặc dù hiệu quả không cao. Bài viết sau sẽ cung cấp các phương pháp Tây y điều trị hạt cơm giúp người bệnh có góc nhìn rộng hơn về cách chữa bệnh lý này.
ĐÔI NÉT VỀ BỆNH LÝ HẠT CƠM
Nguyên nhân gây ra bệnh
Bệnh do một loại virus HPV thâm nhập vào da gây nên. Hiện nay có khoảng 100 týp, trong đó khoảng 40 týp gây bệnh ở đường sinh dục và một số týp gây bệnh ở các vùng da khác trên cơ thể. Các týp gây bệnh ở da khác nhau sẽ gây ra các dạng hạt cơm có đặc điểm khác nhau.
Con đường lây truyền
Bao gồm tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp và tổn thương da gây nên. Cụ thể:
– Tiếp xúc trực tiếp: Tại vị trí các mụn cóc có sự hiện diện của vi rút HPV
– Tiếp xúc gián tiếp: lây lan qua vật thể trung gian
– Thâm nhập qua vùng da bị tổn thương
Phân loại mụn cóc (hạt cơm)
Vì chủng virus HPV rất rộng, khoảng 100 týp khác nhau, gây ra bệnh có tình trạng và biểu hiện cũng khác nhau. Cụ thể sẽ có những loại thông dụng như sau:
– Mụn cóc thông thường: thường do vi rút HPV týp 24, 27 và 29 gây nên.
– Mụn cóc lòng bàn chân: thường do vi rút HPV týp 1 gây nên.
– Mụn cóc phẳng: Mụn cóc phẳng thường do vi rút HPV týp 3, 10, 28 và 49 gây nên.
ĐIỀU TRỊ MỤN CÓC TẠI NHÀ HAY BỆNH VIỆN?
Tự điều trị tại nhà
Đối với mụn cóc (hạt cơm) ở bàn chân
Người bệnh có thể thực hiện một số biện pháp sau nhằm giảm bớt cảm giác đau buốt tại nốt mụn:
– Giày dép: Chọn chất liệu mềm mại, kích cỡ vừa vặn với cỡ chân.
– Tất: Thường xuyên thay mới để đảm bảo vệ sinh.
– Miếng đệm lót chân: giảm bớt chèn ép áp lực lên nốt mụn.
Đối với nốt hạt cơm có kích thước dưới 0.5 cm
Bệnh nhân có thể chấm dung dịch acid salicylic và lactic (duofilm, collomack) để ngăn chặn và tiêu hủy dần virus HPV tại vết thương, cũng như bong tróc các tế bào sừng. Sau khi bôi lên da, thuốc khô rất nhanh và để lại một lớp váng màu trắng. Những loại thuốc này có thể được sử dụng tại nhà, nhưng phải mất nhiều tuần mới phát huy tác dụng khiến mụn biến mất hoàn toàn.
Lưu ý:
– Bệnh nhân cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng, thoa 1 lần / ngày sau khi tắm. Ngoài ra, nên dùng que dũa móng tay hoặc đá bọt nhám chà sát nhẹ lên bề mặt mụn khi tắm để loại bỏ lớp tế bào chết do những lần thoa thuốc trước để lại.
– Bệnh nhân chỉ thoa thuốc lên bề mặt hoặc ngay cuống (mụn cóc hình dây) của mụn cóc, hạn chế tối đa để thuốc lan ra vùng da xung quanh.
– Đậy kín chai thuốc ngay sau khi thoa và bảo quản ở nơi thoáng mát vì thuốc rất dễ bay hơi.
– Chống chỉ định thuốc cho bệnh nhân đái tháo đường, tim mạch, rối loạn tuần hoàn ngoại vi, hay mụn cóc bị nhiễm trùng, …
Điều trị nốt hạt cơm tại bệnh viện
Phương pháp Chấm nitơ lỏng
Phương pháp này thường được chia làm nhiều đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng 1 – 2 tuần.
Ưu điểm: khí nitrogen ở dạng hóa lỏng có nhiệt độ rất thấp (-196 độ C) nên sẽ cho kết quả tốt, thậm chí có người khỏi hoàn toàn. Thuốc cũng hiếm khi để lại sẹo hay làm biến đổi sắc tố da.
Nhược điểm: có thể gây khó chịu khi điều trị, phồng nước và đau nhiều ngày sau khi chấm ở vết thương người bệnh.
Phương pháp Đốt điện cao tần (Electrosurgery)
Phương pháp này được chỉ định cho điều trị mụn cóc dưới 1 cm hoặc ở vị trí khó tiểu phẫu, ví dụ như ở kẽ ngón chân, tay.
Ưu điểm: tiến hành nhanh chóng, đơn giản, chi phí thấp và có thể khoét sâu hết nhân rễ mụn cóc.
Nhược điểm: thời gian lành vết thương sẽ lâu hơn, chăm sóc vết thương hở cũng phải cẩn thận hơn để tránh bị nhiễm trùng, đôi khi những mụn cóc to sẽ gây chảy máu và khó cầm.
Tiểu phẫu (gây tê tại chỗ)
Tiến hành với nốt mụn hạt cơm có kích thước dưới 2 cm và ở vị trí bằng phẳng.
Ưu điểm: thời gian lành vết thương sẽ nhanh hơn đốt điện, chăm sóc sau mổ cũng dễ dàng, ít nhiễm trùng vì vết thương được may kín.
Khuyết điểm: chi phí cao, dễ tái phát vì không lấy hết nhân mụn và có thể để lại sẹo.
Lưu ý trong quá trình điều trị
– Bệnh nhân không được làm bể, chọc dịch bóng nước trên bề mặt vết thương (thường do chấm nitơ lỏng).
– Nếu có dấu hiệu như sưng, nóng, tấy đỏ, tiết dịch mủ,… thì có nguy cơ vết thương đã bị nhiễm trùng. Bệnh nhân cần quay lại bệnh viện để được xử lý kịp thời.
Một số lưu ý sau khi điều trị mụn cóc (hạt cơm) hết hoàn toàn
– Không gãi, dùng dao lam rạch, cạo hoặc kim châm khu vực có nốt mụn để tránh nhiễm trùng và lây lan virus HPV.
– Không dùng chung vật dụng với người khác.
– Giữ khu vực có mụn (như bàn tay, chân, …) khô ráo vì mụn cóc khó kiểm soát trong môi trường ẩm ướt.
– Tuân thủ lời dặn dò của bác sĩ sau điều trị;
– Tự theo dõi nốt mụn hằng ngày trong 2 – 4 tuần để phát hiện kịp thời dấu hiệu tái phát. Nếu có, cần tái điều trị nhằm ngăn chặn tái phát lây nhiễm ra những vùng da lân cận.
Bởi vì mụn cóc sẽ quay trở lại nhanh. Nguyên nhân nốt “mụn mẹ” đã phát tán virus và tạo các “mụn con” ở xung quanh. Mụn cóc con có kích thước quá nhỏ nên không thể phát hiện được khi điều trị. Vì vậy, việc chữa mụn cóc sớm ngay khi vừa phát hiện để tránh hiện tượng tự lây nhiễm.
Lời khuyên
Người đọc có bất kì thắc mắc nào cần được giải đáp liên quan đến mụn cóc, xin liên hệ phòng khám da liễu Lê Minh để được tư vấn và giải đáp.
