10. Bệnh Zona

BỆNH ZONA

Hay bệnh giời leo là dạng tái hoạt của virus varicella zoster, tức là bệnh nhân trước đó đã từng mắc bệnh thủy đậu (trái rạ). Thường thì bệnh nhân nhiễm thủy đậu khi còn nhỏ rồi lành bệnh nhưng virut không bị diệt mà ẩn vào trong tế bào thần kinh, Hạch thần kinh dưới dạng không hoạt động. Sau một thời gian dài, có khi hằng mấy chục năm, virut tái hoạt động thành bệnh zona. Virut sẽ lan theo đường đi của dây thần kinh rồi bộc phát ở trên da tương ứng với khu vực của dây thần kinh. Động lực khiến virut tái hoạt sau nhiều năm tiềm ẩn vẫn chưa được xác định. Triệu chứng là ban đỏ, biến chuyển thành mụn nước thành đám kiểu chùm nho với cảm giác ngứa, nóng và rát. Khoảng hai đến bốn tuần sau thì lành da nhưng cảm giác đau nóng có thể kéo dài khá lâu. Tỷ lệ người mắc bệnh zona mỗi năm là 1,2 – 3,4 ca mỗi 1.000 người. Tỷ số này tăng lên 3,9 – 11,8 đối với người trên 65 tuổi.^[1] Một số người còn gọi bệnh này là giời leo, tuy nhiên tên gọi này vốn dùng để chỉ các triệu chứng viêm da dị ứng do côn trùng.

Bạn nên gọi cho Bác Sĩ để được tư vấn chính xác và tiết kiệm thời gian

Hãy gọi trực tiếp cho nhân viên tư vấn của phòng khám 028. 3832.8898 – 0909303051 hoặc bác sĩ Lê Minh Thọ 0909.796.116 để được hướng dẫn chi tiếp chính xác nhất.

Liên hệ phòng khám da liễu Lê Minh

Các dạng zona lien sườn có di chứng

DI CHỨNG TẠO SẸO , ĐAU MẠN TÍNH

Bệnh zona thần kinh nếu bị ở mặt, dễ biến chứng

Triệu chứng của bệnh zona về mặt thần kinh: Rối loạn vùng da sắp nổi thương tổn. Cảm giác thường gặp là nóng rát, châm chích, tê đau, nóng rát da về đêm. Đối với người lớn tuổi có thể bị đau dữ dội từng cơn hoặc liên tục, đau dọc dây thần kinh ở nửa bên cơ thể. Bên ngoài da xuất hiện các mảng màu hồng riêng lẻ và tụ thành mảng lớn. Trên bề mặt mảng có những mụn nước hợp thành chùm ở trung tâm. Các mụn nước này có thể lớn thành bóng nước chứa dịch trong. Vài ngày sau vỡ ra, khô và đóng vảy. Vị trí của da bị tổn thương đặc trưng ở nửa bên cơ thể và đi dọc theo đường đi của dây thần kinh. Bệnh zona có thể lây truyền từ người bị nhiễm sang những người trước đây chưa mắc bệnh thuỷ đậu. Nếu bạn chưa bị thủy đậu thì người bị lây sẽ mắc thủy đậu thay vì mắc zona. Người đã bị thủy đậu không sợ nhiễm zona từ người khác. Nhưng đã bị zona thì có thể bị lại trong cuộc đời, thông thường khi những mụn nước đã khô không còn khả năng lây được nữa.

VIRUS GÂY TỔN THƯƠNG DA VÀ THẦN KINH

Bệnh zona hủy hoại tế bào thần kinh tủy sống và làm rối loạn chức năng dẫn truyền từ ngoài da. Khi zona gây tổn thương dây thần kinh, mụn nước sẽ mọc ra trên mặt, trong miệng và mắt. Nếu mụn mọc gần mắt, người bệnh cần đi khám ở khoa mắt vì nếu mắt bị nhiễm virus thì thị giác có thể bị mất. Nếu tổn thương dây thần kinh số VII sẽ đau tai trong, mặt tê liệt, vị giác giảm, mắt mờ, mỏi. Khi bị bệnh zona cần đi khám ngay để có biện pháp điều trị, phòng tránh viêm nhiễm vùng da tổn thương. Nếu vùng zona bị ở lưng và phần thân người, tay chân thì không nguy hiểm nhưng nếu bị vùng mặt, nhất là mắt, trán, mũi cần đi khám càng sớm càng tốt.

ĐIỀU TRỊ BỆNH ZONA

Bên cạnh đó, có thể dùng các loại thuốc như Acetaminophen hay Ibuprofen để giảm đau đối với các vết sưng phồng. Lưu ý: Các loại kháng sinh không được sử dụng trong những trường hợp này vì có thể gây tổn hại cho gan dẫn đến hội chứng Reye. Nếu bạn mắc bệnh Zona, tốt nhất nên tránh xa trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi và phụ nữ mang thai. Trường hợp của bạn nên đi khám tại Viện Da liễu Trung ương để biết đích xác bạn có mắc bệnh không nhé! KHI NGHI NGỜ BỆNH ZONA BẠN PHẢI ĐẾN NGAY PK CK DA LIỄU ĐỂ ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN VÀ XN MÁU SAU ĐÓ MỚI ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ, CÁCH LY VỚI NGƯỜI THÂN NHƯ QUẦN ÁO , ĂN UỐNG , TRONG TRƯỜNG HỢP MUỐN QUÁ 2 TUẦN DI CHỨNG LÀ ĐAU VÙNG BỊ BỆNH PHẢI DUOV975 ĐIỀU TRỊ PHONG BẾ VÀ HỒI PHUC THẦN KINH BẰNG ĐIÊN DUNG, ÁP LASER , THỦY CHÂM , CHÍCH PHONG B61 VÀ HỒI PHỤC THẦN KINH NẾU BỊ Ở VÙNG MẶT BN PHẢI KHÀM BS CHUYÊN KHOA MẮT

Căn bệnh Zona (giời leo) là kết quảcủa sựtái hoạt động của virus herpes zoster (varicella-zoster virus hoặc VZV). Virus này cũng chính là tác nhân gây ra căn bệnh thủy đậu ở trẻ em.

Rona thần kinh

Căn bệnh Zona (giời leo) là kết quảcủa sựtái hoạt động của virus herpes zoster (varicella-zoster virus hoặc VZV). Virus này cũng chính là tác nhân gây ra căn bệnh thủy đậu ởtrẻem. Virus thủy đậu trú ngụtrong cơthểởtrạng thái ngủbên trong những dây thần kinh cảm giác. Virus sẽ”tỉnh” sau lúc gây căn bệnh thủy đậu nhiều năm trước trong cơthểcủa Một trong số5 người đã từng bịthủy đậu. Sau đó, virus sẽđi dọc theo dây thần kinh cảm giác vào da và tạo ra những mảng phát ban gây đau mà người ta thường gọi là căn bệnh Zona (giời leo)

Căn bệnh Zona trong tiếng Anh là Shingles có xuất xứ từ tiếng Latin và Pháp có tức là dây đai, thắt lưng, phản ánh đúng tính chất phân bố của những dải phát ban. Những dải này thường là chỉ ở Một bên của thân thể và ở khu vực chi phối của Một dây thần kinh cảm giác đơn độc.
Tất cả những người nào đã từng bị căn bệnh thủy đậu hoặc đã từng tiêm vaccine đều nhiều khả năng nhiễm Herpes Zoter gây ra căn bệnh Zona. Người to tuổi, những người bị ung thư, HIV hoặc đã từng cấy ghép mô nên bị giảm sức sức đề kháng chống lại nhiễm trùng, do đó dễ bị căn bệnh Zona hơn.
Rất nhiều những người bị Zona đều khỏe mạnh. Ko nên thiết sử dụng những xét nghiệm đặc hiệu nếu như như hệ miễn nhiễm của bạn còn tốt.

I. NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH:

Chưa người nào biết được chuẩn xác nguyên nhân vì sao virus thủy đậu lại nhiều khả năng tái hoạt động và gây ra căn bệnh Zona. Một vài khả năng nhiều khả năng xảy ra là:

Stress
Mỏi mệt
Hệ miễn nhiễm suy yếu (nhiều khả năng là do tuổi tác, căn bệnh tật, thuốc thang làm giảm khả năng sức đề kháng của thân thể để nhiều khả năng giữ được virus thủy đậu trong trạng thái bất hoạt).
Ung thư.
Những phương pháp điều trị bằng tia xạ.
Làm tổn thương vùng da bị nổi ban

II. CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH:

Tùy thuộc vào dây thần kinh nào bị tác động, căn bệnh Zona nhiều khả năng xuất hiện ở nhiều khu vực không giống nhau trong thân thể

Triệu chứng trước tiên của Zona thường là tăng cảm giác da hoặc cảm giác đau ở Một phía của thân thể. Những cảm giác da nhiều khả năng gặp là ngứa, căng, bỏng, nhức dằng dai hoặc đau sâu, đau nhói.
Thông thường thì sau lúc cơn đau xuất hiện được 1-Three ngày những dải ban sẽ nổi lên, tấy đỏ, phồng lên ở ngay vị trí đau. Sau đó nó sẽ tụ mủ và đóng vảy trong 10-12 ngày.
2 – Three tuần sau, ban sẽ biến mất và vảy rơi ra và nhiều khả năng để lại sẹo.

Lúc nào nên tới gặp thầy thuốc Đi kiểm tra lúc bạn bị đau hoặc nổi ban thành Một dải ở một phía của thân thể. Nếu như bạn nghĩ bạn bị Zona, tới gặp thầy thuốc càng sớm càng tốt vì những thuốc kháng virus chỉ hiệu quả cao lúc được sử dụng sớm.

Nếu như vết ban và vết phồng nổi lên ở mũi hoặc sắp mắt, bạn nên phải đi kiểm tra ngay tức thì vì virus nhiều khả năng lan tới mắt làm tổn thương mắt và mù.
Bạn cũng nên phải tới kiểm tra càng sớm càng tốt nếu như bạn đang có những căn bệnh làm suy giảm sức miễn nhiễm của thân thể. Nhờ đó bạn nhiều khả năng tránh được những tác hại.

Tới phòng cấp cứu nếu như như có những tín hiệu:

Căn bệnh Zona kèm với sốt cao hoặc mỏi mệt.
Vết phồng lan ra những khu vực khác của thân thể.

Lâm sàng và cận lâm sàng Kiểu đau kinh điển, vết phồng nổi lên thành Một dải ở Một bên của thân thể là tất cả những tín hiệu nên thiết đủ để thầy thuốc chẩn đoán bạn đã bị nhiễm Herpes Zoster. Ban nhiều khả năng lan ra ngoài dải này hoặc hiếm gặp hơn là lan sang phía bên kia của thân thể. Thỉnh thoảng người bệnh chỉ đau theo Một dải mà ko thấy nổi ban.

Có khả năng thầy thuốc sẽ quyết định làm xét nghiệm để xác định xem bạn có bị Zona hoặc ko. Tuy nhiên, những xét nghiệm này ko phải lúc nào cũng nên thiết.
Phết Tzanck: hiện nay ít được sử dụng hơn trước do những kỹ thuật mới đã xuất hiện, người ta rạch vết phồng và lấy dịch cùng với những tế bào da trong đó đặt lên slide. Sau đó nhuộm màu bằng Một loại thuốc nhuộm đặc trưng rồi đưa lên kính hiển vi để tìm những biến đổi của tế bào gây ra bởi virus. Phương pháp này ko thể giúp phân biệt được giữa VZV và Herpes Simplex Virus (HSV), tuy nhiên VZV gây căn bệnh zona và thủy đậu còn HSV gây ra căn bệnh Herpes simplex (thỉnh thoảng thường được nhận ra bằng loại tên Herpes môi hoặc Herpes sinh dục).
Cấy virus hoặc check kháng thể đặc trưng, như DFA (direct fluorescent antibody – kháng thể huỳnh quang đãng trực tiếp), trong sang thương nhiều khả năng xác định được VZV. DFA thường cho kết quả sau Một giờ. Xét nghiệm này nhiều khả năng giúp phân biệt được giữa VZV và HSV. Cấy virus nhiều khả năng cho kết quả sau Hai tuần hoặc hơn.
Sinh thiết da: lấy một mẩu da ở sang thương và xem xét chúng dưới kính hiển vi. Có khả năng tiêu dùng mô sinh thiết để cấy nếu như ko có mẩu sang thương nguyên vẹn. Ngoài ra người ta còn nhiều khả năng tiêu dùng PCR (polymerase chain response) để phát hiện ra ra DNA của virus trong mẫu mô được sinh thiết.

III. QUÁ TRÌNH Ủ BỆNH:

Trước lúc thấy được những mẫn đỏ, người bệnh nhiều khả năng có cảm giác đau rát và nhạy cảm vùng da trước đó vài ngày tới Một tuần. Căn bệnh zona khởi đầu là những mụn rộp (mụn nước) trên nền da màu đỏ, những mụn nước mới tiếp tục hình thành từ 3-5 ngày. Mụn nước này thường đi theo đường dây thần kinh của tuỷ sống.

Toàn bộ dây thần kinh liên quan nhiều khả năng bị, hoặc những vùng khác ko có liên quan tới phân bố dây thần kinh cũng nhiều khả năng bị. Thường thì căn bệnh zona chỉ ăn theo một dây thần kinh, hiếm lúc bị nhiều hơn một dây thần kinh.

Như vậy thì những mụn nước này vỡ ra và khởi đầu chảy nước, bề mặt bên trên khô đi và hoá sẹo. Quá trình này nhiều khả năng kéo dài 3-Four tuần từ lúc khởi đầu bị căn bệnh tới lúc khỏi. Thỉnh thoảng, đau vẫn còn mặc dù ko bao giờ nhìn thấy mụn nước, làm dễ nhầm lẫn với nguyên nhân đau tại chỗ.

IV. SỰ LÂY TRUYỀN BỆNH:

Căn bệnh zona nhiều khả năng lây truyền từ người bị nhiễm sang trẻ em hoặc người to mà những người này trước đây ko mắc căn bệnh thuỷ đậu. Thay vì bị zona, nhưng những người này lại mắc căn bệnh thuỷ đậu. Một lúc những người này đã mắc căn bệnh thuỷ đậu thì họ sẽ ko bị nhiễm zona từ người khác.

Tuy nhiên, một lúc đã bị nhiễm zona, thì họ lại có khả năng bị zona sau này trong thế cục. Lúc tất cả những mụn nước đã khô, thì ko còn khả năng lây được nữa.

V. CÁC BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH RONA THẦN KINH

Thường thì căn bệnh zona được chữa trị khỏi, và căn bệnh zona cũng có một số vấn đề. Tuy nhiên, nếu như vì nguyên do nào đó, mụn nước nhiều khả năng bị nhiễm thêm một loại vi trùng sẽ gây ra viêm mô tế bào, đây là căn bệnh nhiễm trùng da. Nếu như nhiễm trùng da xảy ra, vùng da trở nên đỏ hơn, nóng, sưng bóng lên và rất đau.

Bạn cũng nhiều khả năng thấy vệt màu đỏ xung quanh vết thương. Nếu như bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số đó, bạn hãy liên hệ tới thầy thuốc của bạn để được chăm sóc. Kháng sinh nhiều khả năng được sử dụng để điều trị trong những trường hợp này.

Một tác hại nữa cũng làm cho người căn bệnh lo lắng là lúc bị zona ở mặt, đặc trưng ở trán và mũi. Trong những trường hợp này, zona nhiều khả năng làm giảm thị lực. Nếu như bạn bị zona ở trán hoặc ở mũi thì bạn cũng nên được chăm sóc y tế.

VI. CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH RONA THẦN KINH:

Tại nhà: Nếu như bạn nghĩ mình bị Zona, hãy tới gặp thầy thuốc càng sớm càng tốt, vì thuốc kháng virus chỉ có hiệu quả cao lúc được sử dụng sớm.

Tuyệt đối không gãi vì nhiều khả năng làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm trùng thứ phát và nhiều khả năng để lại sẹo. Thuốc kháng histamin nhiều khả năng giúp giảm ngứa.
Thuốc giảm đau thỉnh thoảng cũng nên thiết/
Tiêu dùng băng ép ngâm nước lạnh băng vào sang thương rỉ mủ từ 20 phút khoảng 7, eight lần/ngày để làm dịu bớt cơn đau và làm khô sang thương. Nó còn giúp lấy bớt vảy ra ngoài và giảm khả năng bị nhiễm trùng. Ngưng sử dụng băng ép lúc sang thương đã khô tạo điều kiện cho những vùng da xung quanh ko trở nên khô và ngứa.
Giữ cho khu vực sang thương được sạch sẽ bằng xà bông nhẹ và nước. Mặc quần áo rộng để tránh bị thương thêm lúc quần áo xúc tiếp với sang thương. Tránh những xúc tiếp da-chạm-da với những người chưa từng bị thủy đậu, đang căn bệnh, hoặc những người bị suy giảm hệ miễn nhiễm.

Tiêu dùng thuốc:

Một vài thầy thuốc chỉ điều trị triệu chứng của Zona như đau. Một vài thuốc giảm đau được sử dụng, chẳng hạn như acetaminophen (VD Tylenol), và ibuprofen (VD Advil) hoặc thuốc giảm đau tricyclic, đặc trưng là trong trường hợp đau dây thần kinh sau tổn thương (PHN – Postherpetic neuralgia). PHN là những cơn đau kéo dài ở một số người ngay cả sau lúc sang thương đã biến mất.
Thuốc kháng virus, như acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex) và famciclovir (Famvir), nhiều khả năng là giảm thời kì phát ban và đau, bao gồm cả PHN. Phải phải khởi đầu sử dụng những loại thuốc này trong thời kỳ sớm của căn bệnh mới có hiệu quả cao. Thầy thuốc sẽ quyết định bạn nên sử dụng loại thuốc nào.
Thỉnh thoảng, corticoid cục bộ nhiều khả năng được tiêu dùng để giảm viêm. Những thuốc cục bộ nhiều khả năng được sử dụng để làm giảm đau và ngừa nhiễm trùng.

Theo dõi Sau lúc rời khỏi phòng mạch thầy thuốc, nên phải uống tất cả những loại thuốc được kê đơn và làm theo đúng hướng đưa. Nếu như bạn ghi nhận được những triệu chứng mới hoặc nếu như bạn ko thể kiểm soát được cơn đau hoặc cơn ngứa, hãy thông tin với thầy thuốc. Dự phòng Khôngc ó cách nào để dự phòng Zona cả.

Bạn ko thể bị lây căn bệnh từ những người bị Zona. Tuy nhiên, nếu như bạn chưa từng bị thủy đậu, bạn nhiều khả năng bị lây căn bệnh thủy đậu từ những xúc tiếp thân thiện với những sang thương hở mồm ở những người bị Zona. Tiêu dùng quần áo che phủ sang thương lại giúp giảm nguy cơ lây lan cho người khác.
Vaccine VZV, còn được nhận ra là vaccine ngừa thủy đậu, nhiều khả năng làm giảm nguy cơ mắc căn bệnh Zona do làm tăng sức sức đề kháng của thân thể để chống lại VZV hoặc giữ chúng trong trạng thái bất hoạt. Những cải tiến của loại vaccine này đang được nghiên cứu và nhiều khả năng giúp ngừa được căn bệnh Zona trong tương lai.

Tiên lượng Rất nhiều những trường hợp bị Zona đều tự khỏi nhiều khả năng có điều trị hoặc ko. Ban và đau nhiều khả năng khỏi sau từ Hai tới Three tuần. Tuy nhiên, căn bệnh nhiều khả năng kéo dài lâu tương đối và thậm chí là tái phát ở người to tuổi, đặc trưng là trên 50 tuổi, hoặc có căn bệnh trầm trọng.

Có khả năng những cơn đau vẫn còn tiếp tục sau lúc sang thương biến mất. Những cơn đau này được gọi là PHN. Thường gặp ở người to tuổi, và nhiều khả năng là rất nặng nề.
Những tác hại khác nhiều khả năng gặp là nhiễm trùng da, nhiễm trùng lây lan tới những cơ quan nội tạng hoặc làm tổn thương mắt. Thường để lại sẹo.

Phòng khám da liễu 351 Võ Văn Tần, Q.3, Tp HCM nằm trong hệ thống y tế trực thuộc quản lý và điều hành của Sở y tế Tp HCM, Giấy phép hoạt động 01250 / SYT / GPHĐ, là một phòng khám chuyên sâu khám và điều trị các bệnh ngoài da, hoa liễu, chăm sóc da do đội ngũ Y Bác Sĩ lâu năm kinh nghiệm đã và đang công tác tại bệnh viện da liễu và phòng khám chuyên khoa da liễu trên toàn thành phố.

Hàng năm phòng khám chúng tôi đã khám và điều trị hàng ngàn lượt bệnh nhân tại Tp và các tỉnh phía nam, ngoài ra phòng khám chúng tôi còn liên kết với các phòng khám khác ở các tỉnh trao đổi chuyên môn nhằm mục đích điều trị tốt và hiệu quả cao nhất các bệnh ngoài da, hoa liễu.

Phòng khám chúng tôi rất chú trọng công tác nghiên cứu khoa học, áp dụng thành quả mới nhất của nền y tế thế giới mang lại lợi ích tốt nhất cho người bệnh, chúng tôi cũng luôn cập nhật thông tin trao đổi việc khám liên khoa da liễu – nội khoa, da liễu – ngoại khoa, cận lâm sàng nhằm tối ưu hóa chẩn đoán mang lại một hệ thống chẩn đoán và điều trị hết sức chuyên nghiệp.